Kültür Kervanının Gönül Coğrafyamıza Gezisi Tamamlandı

30 Nisan 2018 tarihinde Edirne’den yola çıkan Kültür Kervanı, on günlük program çerçevesinde Yunus Emre Enstitüsü merkezleri ile Türk dernekleri ve mahalli kurumların işbirliğiyle Bulgaristan, Yunanistan, Makedonya, Kosova, Arnavutluk, Karadağ ve Bosna Hersek’te edebiyat ve şiir fasılları, panel ve konferanslar, belgesel sunumları ve fotoğraf sergileri gerçekleştirildi.

Edirne tarihimizin yazıldığı şehir

Kültür Kervanı’nın ilk durağı olan Edirne’de 30 Nisan 2018 tarihinde Edebiyat ve Şiir Fasılları gerçekleştirildi. Meriç nehrinin kıyısında Karaağaç’ta yapılan programın açılışında Trakya Üniversitesi Rektörü Erhan Tabakoğlu, TYB Genel Başkanı Prof. Dr. Musa Kâzım Arıcan, TYB Şeref Başkanı D. Mehmet Doğan konuştu. Cihat Zafer’in sunduğu edebiyat ve şiir faslında Necip Tosun, Sedat Sayın, Tuğba Yavuz, Rıdvan Canım, Abdullah Harmancı, Fahri Tuna, Faruk Uysal, Günay Alpagut, Mustafa Hatipler ve Mustafa Özçelik hikâyelerini ve şiirlerini okudular. Program sonrasında Edirne uzmanı Dr. Mustafa Hatipler Edirne’nin tarihi ve kültürel mekânlarını kervan yolcularını gezdirdi.

Kırcaali’de Şiir Şöleni

Kültür Kervanı”nın ikinci durağı olan Kırcaali’de 1 Mayıs 2018 tarihinde ziyaretler ile edebiyat ve şiir fasılları gerçekleştirildi. Kapıkule’den Bulgaristan’a girişle başlayan ikinci günde Kırcaali Bölge Müftüsü Beyhan Mustafa Mehmed ziyaret edildi. Ardından 15. yüzyıldan kalma ve geçmeli ahşap mimari usulü ile inşa edilmiş Yedikızlar Camii’nde öğle namazı eda edildikten sonra Kırcaali’de komünist sisteme direnişin önemli isimlerinden Nuri Turgut Adalı’nın kabri ziyaret edildi.

Ziyaretlerden sonra Kırcaali şehir merkezinde bulunan ve TİKA tarafından düzenlenen Ömer Lütfi Türk Kültür Derneği’nde program icra edildi. Programın açılışında derneğin Başkanı Müzekki Ahmed ve TYB Genel Başkanı Musa Kâzım Arıcan konuştular. Aykut Ertuğrul, Aysun Ramadan, Bayram Kuşku, Hanefi İspirli, İsmet İsmail, Mahmut Bıyıklı, Mehmet Kurtoğlu, Mehmet Sarmış, Muhammet Enes Kala, Nevin Sadıkova, Resmiye Mümün ve Şefika Refik eserlerinden örnekler okudular. Programın sonunda Dostlar Grubu tarafından mahallî ve Anadolu türkülerinden örnekler sunuldu. 

Kültür Kervanı Batı Trakyalı Türklerle Buluştu

Kültür Kervanının üçüncü gününde 2 Mayıs 2018 tarihinde Filibe ve Gümülcine’de ziyaretler ile edebiyat ve şiir fasılları gerçekleştirildi. İlk olarak Filibe Başkonsolosu Hüseyin Ergani ziyaret edildi. Ardından Filibe kalesine çıkıldı. Filibe Mevlevihanesi’ne geçildi. Roma döneminden Antik Amfi Tiyatro ve Sultan Abdülaziz döneminde Bulgarca Eğitim vermek üzere inşa edilen Sarı Mekteb ile 2008’de İstanbul Büyükşehir Belediyesince yenilenen Cumaya (Muradiye-Cumayata) Camii ziyaret edildi.

Gümülcine’ye doğru yola çıkan Kervan, Kaptan Petko Voyvoda sınır kapısından Yunanistan’a giriş yaptı. Gümülcine’nin seçilmiş Müftüsü İbrahim Şerif ziyaret edildikten sonra Gümülcine şiir buluşmalarını icra etmek üzere 1928’de kurulan Gümülcine Türk Gençler Birliği’ne geçildi. Muavin Konsolos İbrahim Halil Saklı, Gençler Birliği Başkan Yardımcısı Nihat Binbaşı ve TYB Genel Başkanı Musa Kâzım Arıcan’ın açılış konuşmalarıyla başlayan programda Ahmet Fatih Gökdağ, Ayşe Adem, Bünyamin Yılmaz, Hüseyin Mehmet, İbrahim Baltalı, Memiş Okuyucu, Mücahit Koca, Rahmi Ali, Sibel Gülistan ve Tarkan Zengin; edebiyat dışı konuşmalarla birlikte şiir ve hikayelerini okudular. 

Selanik, Manastır, Ohri ve Struga

Kervan’ın dördüncü günü olan 3 Mayıs’ta Selanik’te Kızıl Kule ve Atatürk’ün doğduğu ev ziyaret edilerek Makedonya’ya geçiş yapıldı. Manastır yolu üzerinde Florinalı Nazım Bey’in doğduğu yerden geçilerek, Manastır şehrine ulaşıldı. İlk olarak Kadı İshak Çelebi Camii’nde öğle namazı eda edildi. Ardından merkezde bulunan II. Abdülhamit döneminde yapılmış saat kulesi ile Manastır askeri idadisi gezildi. Kervan Ohri’ye doğru yola çıktı. Yol üzerinde Resneli Niyazi Bey’in yaptırdığı okula uğrandı. Ohri’de Sinan Çelebi Camii’nin yıkılarak yerine Kilise yapıldığı bilgisini alarak Struga’ya geçen Kervan, Ohri Gölü kenarında gezi yaptı. Kervan yolcuları gündüz Pir Halveti Tekkesi’ni ziyaret etti. Yatsı namazı vakti de katılımcıların bir kısmı Hayri Hasan Tekkesi’ne giderek namaz sonrası Tekke İmamı ve cemaatle çay içip sohbet etti.

Kervan Üsküp’te

4 Mayıs’ta Kervanın 5. durağı Üsküp’tü. TYB heyeti Gostivar’da bulunan Avrupa'da tüm alanlarda Türkçe eğitim veren ilk üniversite olan Uluslararası Vizyon Üniversitesini ziyaret ederek Rektör Prof. Dr. Fadıl Hoca ile görüştü. Ardından Yunus Emre Enstitüsü Müdürü Şemsettin Şeker ve Üsküp Büyükelçisi Tülin Erkal Kara ziyaret edildi. Ziyaretlerden sonra şehir gezisi yapılarak Yunus Emre Enstitüsü ve Köprü Derneği ile birlikte “Üsküp Edebiyat Oturumu” gerçekleştirildi. TYB Şeref Başkanı D. Mehmet Doğan’ın görüntüler eşliğinde “Balkanlardan Kaşgar’a Türkçe” sunumunu yaptığı programda ayrıca D. Mehmet Doğan, M. Kâzım Arıcan, H. Ömer Özden, Maksut Yiğitbaş ve Leyla Şerif’in yer aldığı bir panel de düzenlendi.

Mehmet Akif Ersoy Prizren'de Anıldı

Kervanın altıncı günü olan 5 Mayıs’ta Üsküp’ten ayrılıp Kosova’ya giriş yapıldı. Önce Şehit Sultan Murat Hüdavendigar Türbesi’nde Yasin-i Şerif okunarak dualar edildi. Kosova’nın Başkenti Priştine’de Fatih Camii ve Yaşar Paşa Camii gibi Osmanlı eserleri ziyaret edildi. Daha sonra Prizren’e geçen Kervan, şehrin tarihî yerlerini dolaşarak Halveti Tekkesi, Bayraklı Camii, Medrese, Sinan Paşa Camii’ni gezdi. Prizren Yunus Emre Merkezi’nde saat 18.00’da Suzi Çelebi Edebiyat Faslı ve Mehmed Âkif konulu panel yapıldı.

TYB’nin 40. Yılı belgeselinin gösterildiği programın açılışında TYB Genel Başkanı Musa Kâzım Arıcan, Şeref Başkanı D. Mehmet Doğan ile  Kosova Türk Şairler ve Yazarlar Derneği Başkanı İskender Muzbeg konuştu. Açılış konuşmalarından sonra Mehmed Âkif paneline geçildi. Prof. Dr. Caner Arabacı ve Mustafa Özçelik’in konuşmacı olduğu panelin oturum başkanlığını Prof. Dr. Hacı Ömer Özden yaptı. Panelin ardından gerçekleştirilen Suzi Çelebi Edebiyat Faslında  Abdullah Harmancı, Faruk Uysal, Jeton Kelmendi, Miftar Acemi, Taner Güçlütürk, Edin Kude, İskender Muzbeg şiirlerini okudular.

Şiir faslının sonunda Raif Virmica ve arkadaşları Prizren mahallî türkülerini çalıp söylediler. Ardından tüm katılımcılar TYB'nin 40 yıl fotoğrafları ve afişleri sergisini gezdi.

İşkodra

“Edirne’den Mostar’a Kültür Kervanı”nın yedinci günü 6 Mayıs 2018 tarihinde Yunus Emre Enstitüsü İşkodra Merkezinde yapılan program ile tamamlandı. Programın açılışında T.C. Tiran Büyükelçiliği Eğitim Müşaviri Asım Sultanoğlu, Yunus Emre Enstitüsü İşkodra Merkezi Müdürü Zafer Kıyıcı, TYB Şeref Başkanı D. Mehmet Doğan, TYB Genel Mali Sekreteri Ahmet Fatih Gökdağ konuşmalarını yaptılar.

Edebiyat faslında Aykut Ertuğrul, Necip Tosun, Bünyamin Yılmaz ve Memiş Okuyucu şiir faslında ise Mücahit Koca, İsmail Bozkurt, Mehmet Sarmış, Blerta Miloya, Ömer Fuçia ve Miçens Marku hikaye ve şiirlerini okudular. Programın sunuculuğunu Cihat Zafer yaparken Verzana Niksiçi de Arnavutça çevirisini yaptı.

Kültür Kervanı Mostar’a Ulaştı

Sabah Trebinye’den Mostar’a doğru başlayan otobüs yolculuğunda ilk olarak Poçitel gezildi. Bu şehrin tarihi kalesi ile birlikte iç savaşta harap olan ve 2005’da tamir edilen tarihi Şişman Ali Camii’ne uğranıp namaz eda edildi ve bir kahve molası verildi. Tabiat harikası Neretva nehri kıyısına kurulmuş güzel bir yapıya sahip olan Balagay Tekkesi ziyaret edildi.

Nihayet, Seyahatin önemli menzili Mostar’a ulaşıldı. Mostar Köprüsü yakınındaki tarihi binada yer alan Yunus Emre Enstitüsü’nde program başladı. TYB Şeref Başkanı D. Mehmet Doğan kısa bir konferans verdi. Ayrıca Dr. Senad Hasanagiç, Nusret Omerika, Rahman Ademi, Nazif Öztürk, Cemal Şakar, Caner Arabacı, Maksut Yiğitbaş, Süleyman Cikotic konuşmalar yaparken Mehmet Sait Uluçay, Nazım Payam kendi şiirlerini okudular. Sunucu Cihat Zafer, Fahri Tuna’nın yazdığı Mostar portresini okudu. 

40. Yıl Kültür Kervanı son menzili olan Saraybosna’da

Edirne’den Mostar’a Kültür Kervanı 10 günlük bir yolculuktan sonra 9 Mayıs 2018 tarihinde Saraybosna’ya ulaştı. Yunus Emre Enstitüsü Saraybosna Merkezinde gerçekleştirilen programda Bosna Yazarlar Birliği Başkanı Hacem Hajdareviç, Yunus Emre Enstitüsü Merkez Müdürü Mehmet Akif Yaman ve Rahman Ademi’nin konuşmalarının ardından görüntüler eşliğinde D. Mehmet Doğan’ın sunduğu “Kaşgardan Balkanlara Türkçe” isimli konferansa geçildi. 

Programın Edebiyat Faslı bölümünde Bekir Soysal, Bosna Yazarlar Birliği Başkan yardımcısı Mujo Musagiç, Fahri Tuna, Muhammet Enes Kala, Mustafa Özçelik, Hanifi İspirli,  Bosna Yazarlar Birliği Başkanı Hacem Hajdareviç hikaye ve şiirlerini okudular. Program sonrası TYB’nin 40. Yılı münasebetiyle açılan sergi gezildi.

Yunus Emre Enstitüsü Merkezinde programın tamamlanması ile Aliya İzzet Begoviç’in kabri ziyaret edildi. Burada Yasin-i Şerif okunup dualar edildi. Gazi Hüsrev Camii ziyaret edilip tarihi çarşı gezildi. Bir vakıf eseri olan bir Morika hanın avlusundaki ağaçlar altında çay içilip sohbet edilip bu gezi ile ilgili değerlendirmeler yapıldı. Bu arada 2885 km yol kat edildiği ortaya çıktı.

Osmanlı yadigârı Balkanlar’dan hüzünlü ayrılış Balkanların en önemli kültür şehirlerinden dönüşte hüzün ve sevinç bir arada idi. Tekrar gelmek için bir veda olması temennisi herkesin dilindeydi.

10 gün süren kültür kervanına D. Mehmet Doğan, Musa Kâzım Arıcan, İbrahim Ulvi Yavuz, Tarkan Zengin, Muhammed Enes Kala, Ahmet Fatih Gökdağ, Mehmet Kurtoğlu, Nazif Öztürk, Bekir Sıddık Soysal, Necip Tosun, Memiş Okuyucu, Mahmut Bıyıklı, İsmail Bozkurt, Hacı Ömer Özden, Fahri Tuna, Mustafa Özçelik, Caner Arabacı, Rahman Ademi, Cemal Şakar, Bünyamin Yılmaz, M. Sait Uluçay, Cihat Zafer, Faruk Uysal, Abdullah Harmancı, Maksut Yiğitbaş, Nazım Payam, Mücahit Koca, Mehmet Sarmış, Bedir Acar, Aykut Ertuğrul, M. Hanifi İspirli, Mehmet Tuğrul, Mustafa Ekici, M. Burak Yılmaz ve Zafer Kızılca katıldılar.