Harekâtın 48’inci yıldönümü aynı zamanda Dışişleri eski Bakanı İlter Türkmen’in vefatının hemen sonrasına rastladı. Türkmen, Kıbrıs dosyasında Türk tarafı açısından 1974 harekâtından sonraki en kuvvetli adım olan 1983 yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin bağımsızlık ilanı kararının, dönemin dışişleri bakanı sıfatıyla en önemli mimarlarından biriydi.
Vefatının ardından kendisinin şahsi arşivinden çıkan bir belge, KKTC’nin ilanı kararıyla ilgili olarak bazı gerçeklere ışık tutuyor.
DENKTAŞ’A GÖRE ‘1983 YILININ EN GÜZEL HEDİYESİ’
İlk kez gün ışığına çıkan bu belge, 25 Ekim 1983 tarihinde o andaki unvanıyla “Kıbrıs Türk Federe Devleti Başkanı” Rauf Denktaş tarafından el yazısıyla dönemin Dışişleri Bakanı İlter Türkmen’e hitaben yazılmış bir teşekkür mektubu.
Bu mektubun önemi, KKTC’nin bağımsızlık ilanı konusunun, Türkiye’de askeri rejimden demokrasiye geçiş sürecinde 6 Kasım 1983 tarihinde yapılan seçimlerden iki hafta kadar önce Ankara ile Lefkoşa arasında büyük ölçüde karara bağlanmış olduğunu göstermesidir.
Mektup, seçimden iki hafta, 15 Kasım 1983’teki bağımsızlık ilanından ise yaklaşık üç hafta kadar önce yazılmış. Bununla birlikte, Denktaş bu metinde ileride “Genç KKTC’nin tarihinin yazılacağından” söz ediyor ve İlter Türkmen’e teşekkürlerini sunuyor. Bu ifadeden, 25 Ekim 1983 tarihi itibarıyla KKTC’nin adının da konmuş olduğunu anlıyoruz.
İlginç olan bir diğer nokta, Denktaş’ın mektupta “Hariciyemizin Tugay’ı Kıbrıs’ta” şeklinde bir ifade kullanmış olması. Burada o tarihte Dışişleri Bakanlığı’nın Kıbrıs-Yunanistan İşleri Genel Müdürü olarak görev yapan Tugay Uluçevik’i kastettiğini anlıyoruz. Denktaş’ın atıf yaptığı Korkmaz Haktanır da o dönemde Uluçevik’in yardımcısı olarak görev yapmaktaydı.
Bu çerçevede Denktaş’ın mektubu kaleme aldığı gün Uluçevik’in Ankara’dan Lefkoşa’ya giderek kendisine Dışişleri Bakanı Türkmen’den oldukça önemli bir mesaj götürdüğünü anlıyoruz. Denktaş bu mesajdan o kadar mutlu olmuştur ki, bundan Türkmen’e “1983 yılının en güzel, en değerli hadisesi” olarak söz ediyor.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.