Yunus Emre Altuntaş: Edebiyat Ödülleri üzerine

Bir yazarın veya şairin ölümünün ardından kitaplarının baskısı tükendiyse zamanla unutuluyor. Nice büyük şairin kitaplarının bulunamadığı zamanları hatırlayın…

Ülkemizdeki edebiyat ödüllerine -özellikle de şiir ödüllerine- baktığımızda ilginç bir manzarayla karşılaşıyoruz. Pek çoğu büyük şair ve yazarın ismiyle verilen bu ödüllerin sürdürülebilir olması bir hayli zor. İşin maddi yanı bir yana organizasyon, jüri, değerlendirme, bir araya gelme gibi konular önemli bir mesai gerektiriyor. Hele ki gönüllü olarak sırf vefa duygusuyla yapılıyorsa bu tür ödüllerin tökezlemesi kaçınılmaz hale geliyor.

Gördüğümüz kadarıyla arkasında bir vakfın, kuruluşun veya yayınevinin bulunduğu ödüller devamlılık sağlayabiliyorken bir grup yazarın vefa duygusuyla bir araya gelip başlattığı ödüller kalıcı olamıyor. Örneğin Yaşar Nabi Nayır Gençlik Ödülleri, Varlık dergisi ve Varlık Yayınevi'nin desteğiyle istikrarlı şekilde devam ediyor. Bir diğer örnek olan Cevdet Kudret Edebiyat Ödülleri ise Cevdet Kudret ailesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi ve TÜYAP iş birliğiyle her yıl farklı alanda ödüller vermeye devam ediyor.

Sürekliliğini kaybeden ödüllere ise Cemal Süreya Şiir Ödülü gösterilebilir. Bu büyük şairimizin ismiyle başlatılan yarışmanın 1991-2010 arasında düzenli olarak verilmesine rağmen sonrasının gelmediği görülüyor. Melih Cevdet Anday Edebiyat Ödülü ve Necatigil Şiir Ödülü de benzer bir kırılmayla 2019’dan sonra sürdürülemedi. Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü(1957-1994), Turgut Uyar Şiir Ödülü(2011-2015), Ruhi Su Şiir Ödülü(2016-2017), Ömer Faruk Toprak Şiir Ödülü(1980-1987), Orhon Murat Arıburnu Ödülleri(1990-2004), Memet Fuat Ödülleri(2004-2010) devamlılığını yitiren ödüllere örnek gösterilebilir.

Türk Dil Kurumunun şiir dalında bir ödül vermemesi hakikaten şaşırtıcı. Sanıyorum şairler dünyasında çekişmeye dâhil olmak ve risk almak istemiyorlar. Oysa devlete bağlı böylesi bir kurumun edebiyatın her alanında ödül vermesi beklenir. Fakat bu tür kurumlar bürokratik sığlığa teslim olunca ortaya elle tutulur icraat çıkmıyor.

İstikrarlı şekilde bugünlere ulaşan bazı ödüller ve destekleyen kuruluşlar şöyle: Haldun Taner Öykü Ödülü(Milliyet Gazetesi), Metin Altıok Şiir Ödülü(Kırmızıkedi Yayınları), Arkadaş Z. Özger Şiir Ödülü(Mayıs Yayınları), Attilâ İlhan Edebiyat Ödülleri(İş Bankası), Behçet Aysan Şiir Ödülü(Türk Tabipler Birliği), PEN Türkiye Şiir Ödülü(PEN Türkiye), Sait Faik Hikâye Ödülleri(İş Bankası), Talât Sait Halman Çeviri Ödülü(İKSV), Sedat Simavi Ödülleri(Türkiye Gazeteciler Cemiyeti), Erdal Öz Edebiyat Ödülü(Can Yayınları)…

Devamı: https://www.dunyabizim.com/edebiyat-odulleri-uzerine-makale,2921.html