İstanbul'un önemli bir çekim merkezi Merkez Efendi

İstanbul’umuzun kadim zamandan beri bazı çekim merkezleri vardır. Eyüp Sultan, Yahya Efendi, Sümbül Efendi, Aziz Mahmud Hüdai gibi. Bu merkezlerin hepsinin ayrı bir hikâyesi, zenginliği ve uhrevi havası var. Ömür biter de bu gönül mekânlarının hepsini ziyaret etmek her âdeme nasip olmaz. Bazı nasipli insanlar vardır, özellikle Anadolu’muzun bağrından kopup bir vesile ile İstanbul’a gelen insanlar. Daha bir soluk bile almadan Hazreti Eyüp Sultan Efendimizden başlayarak bir çırpıda bütün gönül mekânlarını tek tek ziyaret eder, feyizlerinden, bereketlerinden nasipdâr olurlar. Bazıları da vardır ki bizim gibi ancak bir vesile ile yolu düşünce bu güzide mekânlardan haberdar olur.

Bugüne kadar hakkında çok şey duyduğumuz, okuduğumuz, zaman zaman da önünden geçtiğimiz fakat bir türlü kapısına varamadığımız mekânlarımızdan biri de hiç şüphesiz Merkez Efendi'dir. Ahireti hatırlatan, geçmişe seyahat etmemize vesile olan bu ziyaretgâh hakkında şimdiye kadar kim bilir neler yazılmıştır neler. Biz kısaca bir ziyaretçi gözüyle notlar aktarmaya çalışacağız. 

Haziredeki mezarlıklar fevkalade bir şekilde elden geçirilmiş

Merkez Efendi Külliyesi, Topkapı istikametinden sur boyunca sahile ilerlerken Zeytinburnu sınırları içerisinde Mevlanakapı’da yer alıyor. Merkez Efendi Mezarlığı ile Tahir Ağa Mezarlığı arasındaki yoldan içeri girdikten sonra sağda yüz metre ileridedir. Yaya olarak Merkez Efendi Mezarlığı'nın içerisinde bulunan yoldan da gidilebiliyor. Sur boyunca uzanan tarihi mezarlıklarda birbirinden kıymetli büyüklerimizin mezarları yer alıyor. İlgili olanlar Süleyman Berkhocamızın yönetiminde Zeytinburnu Belediyesi Yayınları arasında çıkan “Zamanı Aşan Taşlar” isimli esere müracaat edebilir. Bir fırsatını bulupDursun Gürlek üstadımızın “Merkez Efendi’nin ebedi sakinleri” sohbetine katılabilirsek aliyyül ala olur.

Zamanında ilim-irfan meclisleri ile ün yapan Merkez Efendi semti, günümüzde daha çok köftecileri ile biliniyor. Ne olur midelerimizin açlığını giderirken gönüllerimizin, ruhlarımızın açlığını da giderebilsek! Yakın zamanlarda buraya bir de organik ürünler pazarı kurulmuş. Cumartesi günleri açık oluyor. Diğer günler ise zaman zaman sergi-tanıtım gibi etkinlikler için kullanılıyor. İnsanlığa tıbbi hizmetler götüren “Yeryüzü Doktorları” ve yine insanlığa mimari, mühendislik ve teknik hizmetler götüren “Yeryüzü Mühendisleri”nin genel merkezleri de burada yer alıyor. Merkez Efendi Külliyesi'nin 150-200 metre ilerisinde restorasyonu biten Yenikapı Mevlevihanesi, Fatih Sultan Mehmed Vakıf Üniversitesi'ne ev sahipliği yapıyor. Haziresindeki mezarlıklar fevkalade bir şekilde elden geçirilmiş. Ne kadar güzel…

Yenikapı Mevlevihanesi'nin karşısında, Organik Pazar'a dönülen yerde bir yıkım var. Herhalde gecekondu bölgesiymiş. Dönüşüm yapılıyor. İşte bu yıkım yapılan yerin mevlevihaneye bakan tarafında elektrik direğinin yanında, tam köşede bir sadaka taşı var. İhtimal ki yakın zamanda moloz diye çöpe atılacak. Örneğini çok gördük. Bir himmet ehli çıkıp bu kültürel mirasımızı kurtarmaya ön ayak olsa ne iyi olur. Taş deyip geçmeyelim. Başımıza ne geldiyse hep bu yüzden geldi. Nemelazımcılık!..

Külliyeye yaklaşıyoruz. Camiye varmadan yolun hemen altında klasik Osmanlı üslûbunu yansıtan, küfeki taşından yapılmış, kare planlı ve kubbeli bir yapı bulunuyor. Burası Abdülbâki Paşa tarafından yaptırılan daru’l kurradır. Kapı üzerindeki kitabeye göre 1608 tarihinde yaptırılmış. Girişteki küçük hazirede Abdülbâki Paşa ile Sultan Ahmed Camii kürsü şeyhi Mehmed Eşref Efendi’nin kabirleri bulunuyor. Darul kurra, günümüzde Nağmedar ismi ile Zeytinburnu Belediyesi'nin kültürel hizmet birimi olarak faaliyet gösteriyor. Cumartesi günleri burada musiki icrası var. Çok güzel teşrif edilmiş. Duvarların alt kısmını hüsnü hat yazısı süslerken pencerelerin üstünde yakın dönemde musikimizde iz bırakmış isimlerin fotoğrafları yer alıyor. Duvar içerisine gömülü dolaplar Zeytinburnu Belediyesi'nin yayınladığı kitaplarla dolu. Çay ve soğuk su ikramları her daim ücretsiz…

Bu vesileyle Merkez Efendi Külliyesi'ni şanına yakışır bir vaziyete getirdiği için Zeytinburnu belediye başkanı Murat Aydın’a teşekkür ediyoruz. Merkez Efendi yenileme projesi bütün tarihi ziyaretgâhlar için model oluşturabilir. Ne demek istediğimizi ancak bu külliyeyi yerinde inceleyerek anlayabilirsiniz. Elbette belediyenin kültür ve medeniyet tarihimize kazandırdığı eserler de her türlü takdirin üzerindedir.

Devamı için: http://www.dunyabizim.com/Manset/21250/istanbulun-onemli-bir-cekim-merkezi-merkez-efendi.html