Medya Pazarında Defolu Türkçe - 79

Ahmet ALTAN
(Hükümet atakta – 12 Şubat 2012 – Taraf)

“Bizde böyle bir kurallar bütünü olmadığı, demokrasiyi ve hukuku yerleştirecek temel yasalar yapılmadığı, eşitlik ve özgürlük sağlanmadığı, devletin görev alanı sıkı sıkıya belirlenmediği için karşılaştığımız her soruna bulduğumuz çözüm, yeni bir sorun yaratır.”
ALTAN’ın bu cümlesinde “için” edatına kadar olan kısım neyin sebebini bildiriyor?
A) Çeşitli “sorun”larla karşılaşmamızın
B) “Karşılaştığımız her soruna” çeşitli “çözüm”ler bulmamızın
C) “Karşılaştığımız her soruna bulduğumuz çözüm”lerin “yeni bir sorun yaratır” olmasının
***
“Şu anda yaşadığımız kaos, görünürde polisle yargının, hükümetin Kürt politikasına müdahalesinden kaynaklandı.”
ALTAN’ın yukarıdaki cümlesine göre “şu anda yaşadığımız kaos, görünürde” nerden kaynaklanmış?
A) Hükûmetin Kürt politikasına polisle yargının müdahalesinden
B) Polis,  yargı ve hükûmetin, Kürt politikasına müdahalesinden 
***
“Daha önce yaşanmış deneylerden çıkartılan derslerle, yaşanan kazaların bir daha yaşanmaması için yasaklar konur, nerede ne yapılacağı belirlenir, kavşaklara ışıklar yerleştirilir, işaret levhaları dikilir.”
“Tecrübe” yerine geçsin diye 1941’de uydurulan ve ilk defa Maarif Vekâletinin Türkçe Terimler Cep Kılavuzu ile dilimize monte edilen, TDK lügatlerinde de o günden bugüne “tecrübe” manası verilen fakat bu manayı 1942’de TDK tarafından çıkarılan “deneyim” türedisine terk edip daha çok laboratuvar köşelerine çekilen “deney” kelimesini hâlâ “tecrübe” yerine kullananlar var: Ahmet ALTAN gibi... 
Aslında bugünkü TDK lügatlerinde de “deney”in aynı zamanda “tecrübe / deneyim” demek olduğu yazılı. 
Şimdi – bütün “öz Türkçeci”lerin ve TDK’lilerin midelerini veya kafalarını bulandırma pahasına da olsa – şunu sormadan edemeyeceğim:
– Bugün “tecrübe” demekten kaçınıp onun yerine “deneyim” diyenler mi, yoksa “deney” kelimesini kullananlar mı daha “öz Türkçeci” oluyor?
Neden?..
Kafanızda bunun mantıklı bir cevabı ve açıklaması var mı?..
Ahmet ALTAN’a ise daha basit bir sual sorayım:
– Yedi asırlık “tecrübe”nin atılması, yerine önce “deney”in, sonra “deneyim”in getirilmesi, sizin çok sevdiğiniz “gerçek demokrasi” yoluyla değil, devlet zoruyla oldu; bunu biliyor muydunuz?
Bol demokrasili zihin haritanızın en ücra bir yerinde “dilde demokrasi” diye bir mefhum bulunur mu acaba?..
Bunda zorlanacaksanız çok daha kolayı var, buyrun:
– İster “tecrübe” dersiniz, isterseniz “deneyim” veya “deney” demeyi tercih edersiniz, buna hakkınız var; peki, şu “deney”den önce “yaşanmış”diye bir sıfat getirmeye lüzum var mı?
Size bir ipucu: “Tecrübe”nin “yaşanmamış” olanı da var mı?
“Öz Türkçeci”lere ve TDK’lilere bir sual daha (kolay mı, zor mu, bilemem):
– Bugün “deney” veya “deneyim” kelimelerini “yaşanmış” sıfatıyla birlikte kullananların haddi hesabı yok, bunlara anlı şanlı muharrirler de dâhil; peki, sizin bu kelimeleri (deney / deneyim) çıkardığınız yıllara (1940’lara) kadar “tecrübe” kelimesini “yaşanmış” sıfatıyla birlikte kullanan var mıydı, vardıysa örnek verebilir misiniz?
Haydi, verin de göreyim sizi!..

13.02.2012