Medya Pazarında Defolu Türkçe - 18

(Fatih ALTAYLI – Nuray MERT – Taha AKYOL)

Fatih ALTAYLI (HABERTÜRK – 08 Mart 2011)
“Türban gibi olmayan bir sorunu var hale getiren ve toplumsal uzlaşmayla çözülmesi çok daha kolay olan bir sorunu bugünkü noktaya taşıyan da rahmetli Özal’la birlikte rahmetli Erbakan’dır.”
ALTAYLI’nın “Türban gibi olmayan bir sorun” derken kastettiği“sorun” aşağıdakilerden hangisidir?
A) Türban “sorun”una benzemeyen bir başka “sorun”
B) Aslında mevcut olmayan türban “sorun”u
Ayrıca “toplumsal uzlaşmayla çözülmesi çok daha kolay olan bir sorun” derken de yukarıdaki iki şıktan hangisine işaret ettiği belli değil… Çünkü naklettiğim cümlenin kuruluşu zayıf… 
“Türban gibi” sözünden sonra bir virgül (,) konmuş olsaydı o kısım nispeten kurtulurdu ama ikinci kısmın düğümü yine çözülemezdi. 
ALTAYLI’nın – muhtemelen – kastettiği fikri şöyle bir cümleyle ifade edebiliriz: 
“Aslında olmayan türban sorununu var hâle getiren ve toplumsal uzlaşmayla çözülmesi çok daha kolay olan bu sorunu bugünkü noktaya taşıyan da rahmetli Özal’la birlikte rahmetli Erbakan’dır.”

***
Nuray MERT (Milliyet – 08 Mart 2011)
“28 Şubat döneminde, büyük medya gruplarında yazanların neredeyse tamamı benimle son derece farklı düşünenler ile doluydu.”
MERT’in bu cümlesine göre “kendisiyle son derece farklı düşünenler ile dolu” olan nedir?
A) Büyük medya gruplarının neredeyse tamamı
B) Büyük medya gruplarında yazanların neredeyse tamamı
Aslında cümlenin kuruluş tekniğine göre doğru cevap B şıkkı oluyor. Ama tabii ki böyle bir ihtimal eşyanın tabiatına aykırı: Birtakım insanlar, başka birtakım insanlarla dolu olamaz… Çünkü insan, insanın zarfı veya mazrufu olmaya müsait değil… Zarfın mazrufa uygun olması lazım…
MERT’in – tabii ki – sehven düştüğü bu zarf-mazruf uygunsuzluğunu gidermek için cümlesinden biraz safra atalım:
“28 Şubat döneminde, büyük medya gruplarının neredeyse tamamı benden son derece farklı düşünenler ile doluydu.”

***
Taha AKYOL (Milliyet – 08 Mart 2011)
“BDP, eğer CHP ile ittifak yapabilecek bir çizgiye gelirse muhakkak ki çözüm de kolaylaşır; fakat bu, içinde bulunduğumuz dönemde ‘teorik’ bir spekülasyondur, ‘realite’si yoktur.”
Bir şey “spekülasyon” ise zaten henüz "teori"(nazariye)de kalmış, tatbik sahasına çıkmamıştır. 
Çünkü “spekülasyon” dediğimiz şey “Tatbik sahasına geçmeyen, sadece bilmek ve açıklamak için ifade edilmiş fikir, nazari araştırma”demektir. “Teorik=nazari” olan şey ise “tatbikî olmayan”dır. Fikir hâlinde kalmıştır; henüz işe dönüşmemiş, realite (gerçeklik, şe’niyet) kazanmamıştır.
Dolayısıyla “spekülasyon”un “teorik” gibi bir sıfata ihtiyacı yoktur. 
Aslında bunları Taha AKYOL çok iyi bilir. Galiba dalgınlığına geldi...