Medya Pazarında Defolu Türkçe - 8

(AKŞAM – BUGÜN – Yeni Akit – Can ATAKLI – Oray EĞİN)

AKŞAM (Haber Başlığı – 8 Şubat 2011)
“Endişeli modern İstanbul’da rahat”
AKŞAM’ın haber başlığı vuzuhtan mahrum olduğu için iki şekilde anlaşılabilir:
A) Endişeli tipler bile modern bir şehir olan İstanbul’da kendilerini rahat hissediyorlar.
B) “Endişeli modernler” İstanbul’da rahatlar.
İşin doğrusunu yine ancak haberi okuyunca öğrenebiliyoruz:
“Benzer araştırmaları çok tartışılan, ‘endişeli modern’ kavramının yaratıcısı Sosyolog Prof. Dr. Binnaz Toprak, AKŞAM’ın dün manşetine taşıdığı ‘Hayır’cı seçmenin endişe anketini yorumladı.”
***
BUGÜN (Haber Başlığı –13 Şubat 2011)
“Pervez Müşerref’e suikast tutuklaması”
BUGÜN gazetesinin bu haber başlığı okununca akla iki ihtimal gelebilir:
A) Birileri Pervez Müşerref’e suikast teşebbüsünde bulunduğu için tutuklanmış.
B) Pervez Müşerref, birilerine suikast teşebbüsünde bulunduğu için tutuklanmış.
İşin doğrusunu ancak haberi okuyunca öğrenebiliyoruz:
“Pakistan'ın eski başbakanı Benazir Butto'nun öldürülmesinin soruşturulması kapsamında eski devlet başkanı Pervez Müşerref hakkında tutuklama emri çıkarıldı.”
***
Yeni Akit (Haber Başlığı –14 Şubat 2011)
“Âlî Osman’a vefa”
Yeni Akit gazetesinin bu başlık altındaki haberinin ilk cümlesi şuydu:
“Cihan devleti Osmanlı’nın en zor döneminde 33 yıl padişahlık yapan Sultan II. Abdülhamid Han’ın vefatı yıldönümü münasebetiyle düzenlenen toplantıda Osmanoğlu ailesi için düşünülen, ancak hâlâ layıkıyla yerine getirilmeyen iade-i itibar konuşuldu.”
Gazete, iki kelimeyi birbirine karıştırmış: âlî – âl. Birincisi (âlî) “yüce, ulu” manasındadır; ikincisi (âl) ise “aile, evlat, sülale” demektir.
(Medyamızda “Devlet-i Âl-i Osman” ismiyle “Devlet-i Aliyye-i Osmâniyye” adının da sık sık karıştırıldığı görülür.)
Yeni Akit’in “Âlî Osman” imlasıyla yazdığı terkibin doğru yazılışı “Âl-i Osman” şeklinde olmalıdır. “Âl-i Osman” terkibi “Osmanoğulları” sözünün karşılığıdır. Aynı manada “Osmanlı hanedanı, Osmanlılar” tabirleri de kullanılır.
***
Can ATAKLI (13 Şubat 2011 – VATAN)
“Tabii işbirliklerinin dışında en önemli konu sandık güvenliğinin sağlanmasıdır.”
Can ATAKLI’nın artık alıştığımız, özürlü cümlelerinden biri… Arızalı olduğu için de bu cümlede aşağıdakilerden hangisinin kastedildiğini anlayamıyoruz:
A) İşbirliklerinin tabii olanı (suni olmayanı) dışında en önemli konu sandık güvenliğinin sağlanmasıdır.
B) İşbirliklerinin dışında en önemli konu tabii ki sandık güvenliğinin sağlanmasıdır.
Yazının diğer kısımlarından anlaşılıyor ki Can ATAKLI’nın kastı B şıkkıdır.
***
Can ATAKLI (13 Şubat 2011 – VATAN)
“Daha önceki seçimde kaybolan seçmenler bulunmalı, yazılmayanlar yazdırılmalı, mükerrer oy kullanımının önüne geçilmelidir.”
Can ATAKLI’nın aynı yazısından özürlü bir cümle daha… Bu cümlenin ise üç şekilde anlaşılması mümkün:
A) Daha önceki seçime yakın günlerde ortadan kaybolup bulunamayan seçmenler artık bulunmalı.
B) Birtakım sebeplerle daha önceki seçimde sandık başına gitmeyen seçmenlerle görüşülmeli.
C) Daha önceki seçimde isimleri listelerde çıkmayan seçmenler tespit edilip önümüzdeki seçimlerde listeye dâhil edilmeli.
***
Oray EĞİN (03 Şubat 2011 – AKŞAM)
“Bu gazete NTV santralinin Muhsin Yazıcıoğlu'nun helikopterinin düşürdüğünü haber yaptı, bunun da bir koca gün boyunca arkasında durdu.”
Ayıklayın haydi pirincin taşını!.. Bu cümleye göre kim kimi, ne neyi düşürmüş; anladınız mı?
A) NTV santrali, Muhsin Yazıcıoğlu'nun helikopterini mi düşürmüş?
B) Muhsin Yazıcıoğlu'nun helikopteri, NTV santralini mi düşürmüş?
Elbette biliyoruz ki düşen – veya düşürülen – Muhsin Yazıcıoğlu'nun helikopteri…
Kim kimi, ne neyi düşürmüş; Oray EĞİN’in cümlesine göre belli değil. Çünkü EĞİN, sözünün yarasız yerine kurt düşürmüş.

17.02.2011